Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris foetidissima & Molopospermum peloponnesiacum

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

fotò
fotò
Angelico-de-mountagno

Molopospermum peloponnesiacum

Apiaceae Umbelliferae

Noms en français : Moloposperme du Péloponnèse, Couscouil.

Descripcioun :
L'angelico-de-mountagno es uno erbo renadivo forto, pulèu raro au nostre, que trachis dins li roucas, roucaio, gros esboudèu e peréu en ribo de gaudre. Se recounèis à si fueio que sèmblon li de la cigudo, à soun óudour de punaise e si cambo boutisso. Li fru de 8 à 10 mm soun cubert de cinq costo alado.

Usanço :
Dins li Pirenèu li pecou se manjon en ensalado coume d'àpi. Pamens la fau pas acampa que la planto es aparado categourìo LC, valènt à dire soucit minour.

Port : Erbo
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Molopospermum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 20 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 200 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à Juliet

Liò : Roucas fres - Ribo de gaudre - Pendis roucaious - Orle de bos
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupenco
Ref. sc. : Molopospermum peloponnesiacum (L.) W.D.J.Koch

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
RRR
RRR
R
C
R

Iris foetidissima & Molopospermum peloponnesiacum

C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Angelico-de-mountagno emé uno autro planto

fotò